Dr. Johanna M. Sernée (1883-1918)

door | 3 november 2018

dr Johanna Mathilda Sernée was een getalenteerd historica, maar overleed helaas al op jonge leeftijd, mogelijk aan de Spaanse griep.

  • Johanna Mathilda werd op 24 september 1883 in Breda geboren. Zij was de dochter van Pieter Alexander Sernée en Adriana van Leeuwen. Haar vader was officier bij de infanterie. Johanna had een oudere broer. Deze broer heette net als zijn vader, Pieter Alexander. Hij werd geboren op 8 september 1882 in Breda en werkte bij de Algemene Rekenkamer in Den Haag.
  • Dr. Johan Huizinga

    Dr. Johan Huizinga

    Johanna Mathilde promoveerde op 11 februari 1916 tot doctor in de geschiedenis bij dr. Johan Huizinga, op gezag van de rector magnificus Dr. W. Brede Kristensen, hoogleraar in de Faculteit der godgeleerdheid, voor de faculteit der letteren, aan de Universiteit van Leiden. Bij Huizinga zijn tussen 1911 en 1941, toen de bezetter de universiteit sloot, dertig jonge wetenschappers, onder wie prinses Juliana (ere-doctoraat) gepromoveerd. Het proefschrift van Johanna Mathilda Sernée had als titel “Het geschil over het prinsdom Oranje in de jaren 1650-1660”.

  • Voor haar proefschrift heeft ze onderzoek mogen doen in het Koninklijk Huisarchief. In het voorwoord van haar proefschrift bedankt ze koningin Wilhemina voor deze toegang.
  • Johanna werd in 1916 toegelaten als volontair bij het Algemeen Rijksarchief (ARA) aan het Bleijenburg in Den Haag. Zij zou daar worden opgeleid tot archivaris. Als zij het had mogen meemaken, had ze ongetwijfeld de archiefopleiding gevolgd aan de in 1920 opgerichte archiefschool. Zij zou dan waarschijnlijk een van de eerste gediplomeerde archivarissen zijn geweest. In de jaarverslagen van de Rijksarchiefdienst, getiteld “Verslagen omtrent ’s Rijks oude archieven”, over de jaren 1916-1920, is het e.e.a. over haar activiteiten vinden. Ze is in de ruim twee jaar dat ze werkzaam was aan het ARA zeer productief geweest.
  • mej. dr. J.M. Sernée is in de archiefwereld bekend als inventarisator van de zgn. Delflandse kloosterachieven. De archiefinventaris is in 1920 gepubliceerd als: J.M. Sernée, S.W.A. Drossaers en W.G. Feith, De archieven van kloos­ters en andere stichtingen in Delfland (Den Haag 1920). Deze archiefinventarissen worden ook nu nog steeds gebruikt.
  • Naast de Delftlandse kloosterarchieven heeft Johanna Sernee ook nog zeven andere archieven geïndexeerd. Bijvoorbeeld het oud archief van het Sint Nicolaasgasthuis te ‘s-Gravenhage.
  • Johanna Mathilda Sernée wordt in 3 jaargangen van de Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap als lid dit genootschap genoemd (jaargang 1917 tot en met 1919)
  • Naast dit archiefwerk heeft ze ook een bijdrage geleverd aan een kinderboek: Kindervreugd, vertellingen voor de jeugd, Uitgeverij D.A. Daamen te ‘s-Gravenhage.
  • Johanna overlijd op 5 december 1918 in Den Haag. Ze is dan 36 jaar oud. Opvallend is dat haar oudere broer enkele weken (18 dagen) eerder is overleden. Waarschijnlijk zijn beiden gestorven aan de toen heersende Spaanse griep.

De informatie op deze pagina is o.a. afkomstig van de heer H. van Schie, archivaris bij het Nationaal Archief te Den Haag (2012).