Mattheus Serné (ca. 1719 – 1783)

de vader van Pieter Julius Serné 

Mattheus Serné is geboren omstreeks 1719 in Haarlem, zoon van Pieter Abrahamsz Serne en Neeltje Anthonis van der Steen. Hij is gedoopt in op 12 november 1744 in Haarlem, nadat eerst zijn doop op 7 november 1743 werd uitgesteld.

"Uitgesteld [doop van] Mattheus Zerne, zoon van Pieter Abrahamz Zerne uit ’t Rotte Gat."

"Mattheus Serné in de Hellebreeken Steeg"

 

Huwelijk met Maria van der Werf
Mattheus trouwde, ongeveer 25 jaar oud, op 06-04-1744 in Haarlem met Maria van der Werf (Jongedame van Amsterdam), ongeveer 31 jaar oud, nadat zij op 22-03-1744 in Haarlem in ondertrouw zijn gegaan. Bij het kerkelijk huwelijk van Matteus en Maria waren de volgende getuige aanwezig: Pieter Serne [waarschijnlijk de vader van de bruidegom] en Jacob Radbadus. Op het moment van hun huwelijk woonde Mattheus in 't Rottegat en Maria in de Kleine Houtstraat in Haarlem. Maria is geboren omstreeks 1713 in Amsterdam.

Maria is overleden op 28-12-1769 in Vadstena (Zweden), ongeveer 56 jaar oud. Zij is begraven op 05-01-1770 in Vadstena (Zweden).

"1769 ap. (...) de huysvrouw van den gaarnwever Serne, gestorven in Wadstena aan de kreeft."
[bron: bron: DTB Stockholm: Holländsk Reformerta]

Op 4 november 1755 staat in een vergaderverslag van de Verenigde Doopsgezinde Gemeente van Haarlem het volgende vermeld:

"Ingebragt dat Mattheus Serné zig aan veele blijken van valsche en onrechtvaardige behandelingen heeft schuldig gemaakt. De zaak van M. Serné is tot aanstaande Paasch uitgesteld op ingekomen bericht dat hij zig tans uitlandig bevind. Waar op geresolveert is, hem, tans te Amsterdam woonende door een brief te verzoeken, aanstaande donderdag in de kamer te komen of dat anders zijn zaak in de eerstkomende broederhandeling zal gebragt worden."

Mattheus was van beroep zijdewever.
De zijdeweverij groeide in Holland dankzij de oorlogen die Frankrijk voerde met zijn buurlanden aan het eind van de zeventiende eeuw. Frankrijk was tot 1675 de belangrijkste producent van zijdestoffen in Europa. Door de oorlogen die Frankrijk voerde verloor het land een groot deel van zijn afzetmarkt. De Hollandse steden, Amsterdam en Haarlem wisten hiervan te profiteren en de zijdenijverheid groeide. Belangrijke nieuwe afzetmarkten waren het Oostzeegebied en het Duitse Rijk. In de eerste helft van de achttiende eeuw was de Haarlemse zijdenijverheid de grootste economische industrie. Rond 1715 waren er in Haarlem ongeveer 3800 getouwen in bedrijf, deze boden werk aan 10.000 inwoners van Haarlem. Vanaf 1740 ging het bergafwaarts met de Haarlemse zijde-industrie. Van bijna 4000 getouwen in het begin van de achttiende eeuw daalde dit aantal naar 900 in het jaar 1753, dit betekende ongeveer een verlies van 7500 arbeidsplaatsen. Een aantal factoren waren de oorzaak van deze afname. We zagen al dat de zijdenijverheid opkwam omdat er nieuwe afzetgebieden kwamen voor Haarlem zoals Oostzeegebied en het Duitse Rijk. In de achttiende eeuw begonnen landen in Europa hun eigen nijverheid te stimuleren door de grenzen te sluiten voor buitenlandse producten. Voor Haarlem waren vooral de maatregelen die de Pruisische koning Frederik II invoerde van belang. Deze maatregelen bestonden uit verschillende tariefbarrière die vanaf 1713 werden ingevoerd in Berlijn en Krefeld. De tariefbarrières golden voor zijden en half zijden stoffen en waren bedoeld om de eigen zijde-industrie te stimuleren. Dit voorbeeld van de Pruisische koning werd door andere landen al snel nagevolgd. De koningen van Zweden en Denemarken, de Duitse keizer en de Russische tsaar voerde ook maatregelen in tegen de import van zijde uit andere landen. Hierdoor werd de afzetmarkt voor Haarlem steeds kleiner en verdween de zijdenijverheid in Haarlem bijna geheel aan het eind van de achttiende eeuw.
[bron: De onrusten in Haarlem,1747-1751, Onderzoeksseminar III, Wilbert Koopman (2010)]

Vertrek naar Stockholm (ca. 1756)
Mattheus vertrekt met zijn gezin naar Zweden rond het jaar 1755. In Zweedse bronnen is te lezen dat Matteus Serne uit Holland, drie jaar na de oprichting van de damastfabriek in het kasteel van Vadstena, is gevraagd te komen helpen.

In een Zweeds boek over deze damastfabriek staat een foto van een staal van geweven kant door Matteus Serné. Zie de afbeelding hieronder.

Mattheus' tweede huwelijk met Gertrud Westergren (1780)
Mattheus trouwde, na het overlijden van zijn eerste vrouw Maria in 1769, ongeveer 61 jaar oud, op 16-06-1780 in Stockholm (Zweden) met Gertrud Westergren getrouwd. Gertrud is ongeveer 38 jaar en is dus geboren omstreeks 1742. Ze zijn op 07-06-1780 in Stockholm (Zweden) in ondertrouw gegaan.

Mattheus en Maria krijgen samen tenminste twee kinderen:

1. Jacobina Louisa Serné, geboren omstreeks 1746. Zij is gedoopt op 11-05-1761 in Stockholm (Zweden).
   03-10-1765
   Na voorafgaand onderzoek in de voornaemsten gronden van onze gesuiverde religie, is in de tegenwoordigheid van 2 broeders ouderlingen en een diaken de 3 october tot lidmaed aangenomen de Jonge Juffrouw Jacobina Louisa Serné voor 4 jaeren gedoopt dog niet lezen kunnende na verder onderwezen
   Emanuel Wasmuht
   
   Jacobina is overleden op 09-12-1798 in Stockholm (Zweden), ongeveer 52 jaar oud. Zij is begraven op 15-12-1798 in Stockholm (Zweden). 
2. Pieter Julius Serné, geboren omstreeks 1746 in Haarlem. Hij is gedoopt op 11-05-1761 in Stockholm (Zweden).

Kind van Mattheus en Gertrud:

1. Johan Matthias Serné, geboren op 23-06-1782 in Stockholm (Zweden). Hij is gedoopt op 25-06-1782 in Stockholm (Zweden). Er zijn geen gegevens bekend over zijn overlijden. Johan verliest al wel op zeer jonge leeftijd zijn vader.

Mattheus overlijd 20 januari 1783 op 64-jarige leeftijd in Stockholm.

Ik heb voor dit artikel diverse bronnen gebruikt. Indien u deze wilt weten stuur mij dan s.v.p. een e-mail.