Mattheus Serné (1772 – ?)

door | 27 november 2018

Zeevarend gezin
Mattheus Serné werd geboren op 1 december 1772 in Haarlem. Hij is het jongste kind uit een gezin van 12 kinderen. Zijn vader heette Hendrik en zijn moeder Sara Thomasz van Brederode. Mattheus kwam uit een gezin waarvan de jongens bijna allemaal zijn gaan varen. Zijn broers Thomas, Hendrik en Jacob waren in dienst van de VOC gegaan. Ze zijn alle drie op jonge leeftijd in Azië overleden. Alleen de oudste broer Pieter bleef in Haarlem. Gelukkig want deze broer Pieter is één van mijn directe voorouders.

Mattheus in dienst bij de Marine
Mattheus is niet in dienst gegaan bij de VOC, maar heeft zich aangemonsterd bij de marine. In die tijd was dat de Bataafse marine, die dus aan de kant van Napoleon vocht.  We weten dit, omdat hij aanwezig was bij een bijzonder militair incident tussen de Bataafse vloot en de Britse vloot op 30 augustus 1799. Dit incident is de geschiedenis ingegaan als het Vlieter-incident.

Op 30 augustus 1799 was de overgave van een Nederlands eskader aan de Britse vloot, zonder dat er ook maar een enkel schot gelost werd. Het incident vond plaats in de Vlieter, een vaargeul in de Waddenzee, tijdens de Brits-Russische inval in Noord-Holland. Vandaar de naam Vlieter incident.

De capitulatie was de genadeslag voor de Nederlandse vloot, die daarna geen verdere rol van betekenis meer zou spelen in de Franse revolutionaire en napoleontische oorlogen. De bevelhebber van het eskader, viceadmiraal Samuel Story, zou later uit Nederland verbannen worden.

Mattheus was als matroos aan boord van het linieschip ¨Leyden¨ dat onder leiding stond van Van Braam. De hele vloot werd door de Engelsen krijgsgevangen gemaakt. De bemanningen werden gevangen gezet in het eerste krijgsgevangenkamp ter wereld, genaamd Norman Cross.

Mattheus als krijgsgevangene

Norman Cross was een krijgsgevangenenkamp in de buurt van Peterborough, Engeland tijdens de Napoleontische oorlogen. Het kamp werd gebruikt om Franse krijgsgevangenen vast te houden van 1797 tot 1814. Tijdens deze periode werden meer dan 7.000 gevangenen vastgehouden in het kamp. In Norman Cross is bijgehouden wie allemaal werden binnengebracht. Op één van deze lijsten staat ook Mattheus Serne vermeld. Volgens deze gegeven is hij 20 jaar oud (in werkelijkheid zou dit 27 moeten zijn geweest), Hij had bruin haar en bruine ogen en was 5 ft 13/4 inch lang (is circa 1,56 meter). Hij had een litteken bij zijn rechteroog. Aangetekend word, dat Mattheus in 1801 (waarschijnlijk 23 januari) is vrijgelaten, omdat hij zich aanmeldde bij de Prins van Oranje. De Prins was uiteraard een tegenstander van Napoleon en stond dus ook aan Engelse zijde.

Hoe zijn verdere militaire loopbaan verliep is nog niet bekend.

Inschrijving van Mattheus Serné in het krijgsgevangenenkamp Norman Cross